یونس،معروف به ((کوچک خان))،فرزند میرزا بزرگ،درسال 1260ش،در خانواده ای مذهبی چشم به جهان گشود.در سال های اولیه عمر به مدرسه ی ((حاجی حسن))در صالح آباد رشت رفت و به تحصیلات دینی مشغول شد.امّا حوادث ناگوار کشور ونفوذ بیگانگان،امر جهاد را ضروری تر از هر کار دیگر می نمود.بنابراین،در اواخر سال1295ش،در حوالی تالش کمیته ای به نام ((اتحاد اسلام)) تشکیل داد،وقیامی مسلحانه را غلیه بیگانگان آغاز کرد.او اصول نهضت را بر پایه ی اسلام وتبعیت تز تعالیم آن بنا کرد.این نهضت،بعد از مشروطه،یکی از بزرگترین قیام هایی بود که علیه نا به سامانی موجود و نجات کشور از نفوذ بیگانگان شکل گرفته بود.نهضت مذکور ورهبر آن،یکی از مانع های اصلی نفوذ انگلیس در ایران،وبه ویژه،اجرای قرار داد 1919م وثوق الدوله با آن دولت بود.میرزا کوچک خان تا آخرین نفس در راه وطن جنگید،وسرانجام در11آذر1300 به شهادت رسید.